Meme Kanseri Cerrahisinde 2024 Gelişmeleri: SABCS Verileri Işığında
Meme kanseri tedavisinde cerrahi yaklaşım, son yıllarda “daha az ama daha etkili” stratejilere yönelmiştir. SABCS 2024’te sunulan çalışmalarda, cerrahinin kapsamını daraltmaya, hasta konforunu artırmaya ve estetik sonuçları iyileştirmeye yönelik birçok yenilik ele alınmıştır.
İçindekiler
- Neoadjuvan Tedavi Sonrası Cerrahisiz İzlem Tartışmaları
- Patolojik Tam Yanıt (pCR) Sonrası Cerrahisiz Takip
- Gerçek Zamanlı Patolojik Değerlendirme
- Minimal İnvaziv Teknikler ve Yeni Sınırlama Yaklaşımları
- Axilla Cerrahisinde Yeni Standartlar
- Mıknatıslı Markerlar ve Radyoaktif Olmayan İzleme
- Onkoplastik Cerrahi ve Estetik Gelişmeler
- Onkoplastik Cerrahide Yeni Nesil Yaklaşımlar
- Dijital Görüntüleme ile Planlama
- Robotik ve Endoskopik Cerrahi
- Cerrahisiz Döneme Geçiş: Gerçekçi mi, Erken mi?
- Sonuç ve Gelecek Perspektifi
- Kaynakça:
Neoadjuvan Tedavi Sonrası Cerrahisiz İzlem Tartışmaları
Patolojik Tam Yanıt (pCR) Sonrası Cerrahisiz Takip
Sempozyumda dikkat çeken çalışmalardan biri, neoadjuvan tedavi sonrası tam yanıt (pCR) elde edilen hastalarda meme cerrahisinin atlanabileceğine dair MICRA ve RESPONDER gibi klinik çalışmalardı. Görüntüleme ve iğne biyopsisiyle pCR doğrulanabilirse, bu hastalarda yalnızca aktif takip ve radyoterapi ile benzer sağkalım oranlarının mümkün olabileceği tartışılmıştır.
Gerçek Zamanlı Patolojik Değerlendirme
Bazı merkezlerde geliştirilen intraoperatif moleküler analiz teknikleri, cerrahi sırasında tümörün mikroskobik düzeyde varlığını anlık değerlendirmeye olanak tanımaktadır. Bu sayede, “yetersiz cerrahi sınır” riski azaltılmakta ve revizyon cerrahilere olan ihtiyaç azalmaktadır.
Minimal İnvaziv Teknikler ve Yeni Sınırlama Yaklaşımları
Axilla Cerrahisinde Yeni Standartlar
Neoadjuvan tedavi sonrası negatif sentinel lenf nodu (SLN) saptanan hastalarda, aksiller lenf nodu diseksiyonu (ALND) yerine yalnızca SLNB ile yetinme pratiği, çok sayıda retrospektif analiz ve küçük randomize çalışmalarda destek bulmuştur.
SABCS 2024’te sunulan AXSANA çalışması sonuçları, ALND yapılmayan hastalarda lokal nüks oranlarının %2’nin altında kaldığını ve yaşam kalitesinin anlamlı ölçüde daha yüksek olduğunu göstermiştir.
Mıknatıslı Markerlar ve Radyoaktif Olmayan İzleme
Sentinel lenf nodu biyopsisinde, radyoaktif izotoplar yerine süperparamanyetik partiküller kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. “Magtrace” gibi ajanlarla yapılan izlem, hem hasta güvenliği hem de lojistik kolaylık açısından avantaj sağlamaktadır.
Onkoplastik Cerrahi ve Estetik Gelişmeler
Onkoplastik Cerrahide Yeni Nesil Yaklaşımlar
SABCS 2024’te onkoplastik cerrahilerde, tümör lokalizasyonu ve meme hacmine göre sınıflandırılmış katmanlı onkoplastik teknik algoritmaları sunulmuştur. Bu algoritmalar sayesinde cerrahlar, her hasta için en uygun teknik seçeneği daha güvenli şekilde belirleyebilmektedir.
Dijital Görüntüleme ile Planlama
Üç boyutlu görüntüleme sistemleri (örn. 3D ultrason + MR füzyonu) ile ameliyat öncesi meme hacim tahmini ve postoperatif asimetri riski daha iyi değerlendirilmektedir. Bu sistemler, özellikle nipple-sparing mastektomi planlamasında yüksek doğruluk sağlamaktadır.
Robotik ve Endoskopik Cerrahi
Robot destekli ve endoskopik meme cerrahisi uygulamaları, özellikle Asya merkezli çalışmalarda geniş yer bulmuştur. Armpit-to-armpit robotik mastektomi tekniği ile koltuk altından yapılan cerrahide iz bırakmama ve kozmetik başarı oranları artmıştır. Ancak bu tekniklerin uzun dönem onkolojik sonuçları henüz netleşmemiştir.
Cerrahisiz Döneme Geçiş: Gerçekçi mi, Erken mi?
Her ne kadar cerrahisiz izlem, pCR sonrası teorik olarak uygulanabilir görünse de, SABCS 2024’teki birçok konuşmacı bu stratejilerin hala seçili hasta gruplarıyla ve kontrollü klinik ortamda sınırlandırılması gerektiğini vurgulamıştır. Geniş hasta popülasyonlarında uygulanabilirliği ve uzun dönem nüks oranları netleşmeden bu yaklaşımın rutine girmesi beklenmemektedir.
Sonuç ve Gelecek Perspektifi
2024 itibarıyla meme cerrahisinde temel hedef, maksimum onkolojik kontrolü en az müdahaleyle sağlamak yönündedir. Gelişen görüntüleme, moleküler tanı ve intraoperatif teknolojiler sayesinde cerrahlar, daha az doku çıkararak daha iyi sonuçlar elde etmeye yönelmektedir. Önümüzdeki yıllarda, kişiselleştirilmiş cerrahi karar destek sistemlerinin ve yapay zekâ uygulamalarının bu sürece daha fazla entegre olması beklenmektedir.
Kaynakça:
SABCS 2024 sunum arşivi, oturum özetleri ve yayımlanan özet bildiriler (DOI numaraları talebe göre eklenebilir).
AXSANA trial results (2024), DESTINY-Breast06 update (2024), KEYNOTE-756 (NEJM, 2024), EMERALD Trial subgroup analysis (2024)