Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir ve tedavi süreci çoğu zaman kemoterapi, radyoterapi ve hormon tedavilerini içerir. Bu tedaviler, hastalığı kontrol altına almak açısından son derece etkiliyken, kadınların üreme sağlığı üzerinde olumsuz etkiler bırakabilir. Özellikle kemoterapi yumurtalık rezervini azaltarak erken menopoz ve kısırlığa yol açabilir. Bu noktada yumurta dondurma (oosit kriyoprezervasyonu), genç meme kanseri hastaları için önemli bir seçenek haline gelmektedir.
Yumurta Dondurma Nedir?
Yumurta dondurma, kadının yumurtalıklarından toplanan olgun yumurtaların laboratuvar ortamında dondurularak uzun süreli saklanması işlemidir. Bu yöntem, kanser tedavisi sonrasında gebelik planlayan kadınların ileride kendi biyolojik çocuklarına sahip olabilmesine olanak tanır.
Meme Kanserinde Neden Önemlidir?
- Kemoterapi etkisi: Yumurtalık hücrelerine zarar vererek doğurganlığı azaltabilir.
- Radyoterapi etkisi: Pelvik bölgeye uygulanmasa bile hormonal dengeyi etkileyebilir.
- Hormon tedavileri: Özellikle östrojen reseptörü pozitif tümörlerde uzun yıllar süren tedavi, gebeliği ertelemek zorunda bırakır.
- Erken yaşta tanı: Günümüzde meme kanseri daha genç yaşlarda da görülmekte ve çocuk sahibi olma planlarını erteleyen birçok kadını etkilemektedir.
Süreç Nasıl İşler?
- 1. Onkolog ve kadın doğum uzmanı görüşmesi: Hastanın tedavi planı ve zamanlaması değerlendirilir.
- 2. Yumurtalıkların uyarılması: Özel ilaçlarla kısa sürede yumurta üretimi artırılır.
- 3. Toplama işlemi: Olgunlaşan yumurtalar anestezi altında toplanır.
- 4. Dondurma: Vitrifikasyon yöntemi ile yumurtalar hızlı şekilde dondurulup saklanır.
Bu süreç genellikle 10–14 gün sürer ve çoğu zaman kanser tedavisini ertelemeden yapılabilir.
Kimler İçin Uygun?
- 40 yaş altındaki, doğurganlığını korumak isteyen kadınlar
- Henüz çocuk sahibi olmamış ya da ileride çocuk planlayan hastalar
- Kemoterapi veya radyoterapi alacak olanlar
- Genetik risk taşıyan ve koruyucu cerrahi planlanan kadınlar
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Meme kanseri hormon bağımlı tiplerde (ER/PR pozitif) yumurtalık uyarımı sırasında östrojen seviyeleri yükselir. Bu nedenle özel ilaç protokolleri ile güvenli şekilde işlem yapılır.
- İşlemin başarı şansı, kadının yaşı ve yumurtalık rezervi ile doğrudan ilişkilidir.
- Yumurta dondurma, %100 garanti sağlamasa da ileride anne olma ihtimalini artıran en etkili yöntemlerden biridir.
Sonuç
Meme kanseri tedavisi sırasında hayatın en hassas konularından biri olan doğurganlığın korunması, modern tıbbın sunduğu imkânlarla artık mümkün. Yumurta dondurma, genç kadın hastalara sadece hastalıktan kurtulma değil, aynı zamanda gelecekte anne olabilme umudu da sunmaktadır.
Unutulmamalıdır ki, her hasta özeldir. Bu nedenle, tanı alan kadınların meme cerrahları, onkologları ve kadın doğum uzmanları ile birlikte kendi durumlarına uygun bireysel bir yol haritası çizmesi büyük önem taşır.
