Tiroid kanseri, “tiroid” denilen boynun ön kısmında yer alan iç salgı bezinde meydana gelen bir kanser çeşididir. Tiroid bezinde görülen nodüllerin kötü huylu olması sonucunda hastaya tiroid kanseri tanısı koyulur. Tiroid kanseri teşhisi koyulan hastaların en kısa sürede tiroid kanseri tedavisinin başlaması gerekir. Tedavi sürecinde alanında uzman doktorların görüşü hayatî önem taşımaktadır.
İçindekiler
Tiroid kanseri tedavisinin en önemli basamağını cerrahi yaklaşım oluşturur. Cerrahi tedavisi öncesi hastanın detaylı muayene ve tetkik edilmesi gerekir. Uygulanacak cerrahi tedavi şeklinin belirlenmesinde tümörün boyutu, hastalara ait olan risk faktörleri ve boyundaki lenf bezelerinin durumu çok önemlidir. Boyutları 1 cm’den daha az, seçilmiş hastalarda tiroidin kanser olan yarısının çıkarılması yeterli olabilmekle birlikte, tiroidin her iki bölümünün çıkarılması gerekebilir. Ayrıca bazı hastalarda boynun merkezi ya da yan bölgelerinde bulunan lenf bezlerinin çıkarılması da gerekli olabilir.
Tiroid Kanseri Nedir?
Tiroid, vücudun boyun bölgesinin ön kısmında yer alan, soluk borusunun önündeki kelebek biçimli bir salgı bezidir. Bu salgı bezinde şişliğe benzer nodüllerin, yapılan testler sonucunda kötü huylu çıkması ise tiroid kanserini işaret eder. Nadiren görülen tiroid kanseri, istatistiklere göre kadınlarda daha yaygındır. Tiroid kanseri tanısı koyulan hasta genç ise tedavi sürecinin olumlu sonuçlanma oranı yüksektir. Tiroid kanserinin çeşidine göre tedavi süreci de değişkenlik gösterebilir.
Tiroid Kanseri Çeşitleri
Tiroid kanserinin bilinen 4 çeşidi bulunmaktadır. Sırasıyla tiroid kanseri çeşitleri: papiller tip, anaplastik tip, folliküler tip ve medüller tip şeklindedir.
Papiller Tip Tiroid Kanseri:
Tiroid kanseri tanısı koyulan hastaların %80’den fazlası papiller tip tiroid kanseridir. Nedeni bilinmemekle birlikte erkeklere oranla kadınlarda çok daha yaygın olarak görülür. Papiller tip tiroid kanseri görülen hastaların genel yaş aralığı 20 ile 50 yaş arasındadır.
Papiller tiroid kanseri tedavisinde tümörün boyutuna ve hastanın risk faktörlerine bağlı olarak tiroid bezinin kanser olan yarısının çıkarılması (hemitiroidektomi) ya da tamamının çıkarılması (total tiroidektomi) operasyonları uygulanabilir. Operasyon sonrası patolojik inceleme soucunda eğer kanser lenf bezlerine ya da tiroidi çevreleyen kapsüle yayılmışsa veya tümör çapı 10’mm den büyükse ameliyattan 6 hafta sonra radyoaktif iyot tedavisi uygulanır. Ancak 10 mm’den küçük bir “mikrokanser” varsa bu tedavi gerekmez.
Radyoaktif iyot tedavisi sayesinde hastalığın tekrar etmesi önlenmektedir. Ameliyat sonrası lenf bezlerinde tutulum saptanmışsa genellikle ikinci bir ameliyat ile lenf bezleri çıkarılmaktadır. Ameliyat öncesi lenf bezlerinde tutulum saptanan hastalarda tiroid bezi ile birlikte lenf nodları da çıkarılmaktadır. Ayrıca ameliyatta tiroid bezinin tamamı alınan hastalarda tiroid hormon tedavisi de uygulanır. Hastalık iyi seyirlidir.
Anaplastik Tip Tiroid Kanseri
Oldukça nadir görülen bir tiroid kanseri biçimidir. Genç yaşlarda ortaya çıkan kötü huylu nodüllerin tedavi edilmemesi durumunda 60’lı yaşlarda bu nodüllerin büyümesi sonucunda anaplastik tip tiroid kanseri görülmektedir. Anaplastik tip tiroid kanseri tedavisi için cerrahi işlem uygulanamaz. Doktor uygun görürse hastanın yaşam konforunun sağlanabilmesi için radyoterapi ile tedavi yöntemi uygulanabilir.
Anaplastik tiroid kanserinde maalesef cerrahi yöntemler uygulanamamaktadır. Hastanın şikayetlerini azaltmak amacıyla radyoterapi tedavisi uygulanır.
Folliküler Tip Tiroid Kanseri
Tanı koyulması oldukça zor bir kanser çeşididir. Folliküler tip tiroid kanseri olup olmadığını anlamak için çeşitli testler ve takip ile hücreyi çevreleyen kapsülün incelenmesi gerekir. Eğer hücre, kapsül bariyerini geçerse kötü huylu tümör olduğu tespit edilir ve cerrahi operasyon uygulanır. Genellikle 40’lı yaşlarından sonra kadınlarda görülür.
Foliküler tiroid kanseri tedavisinde papiller tiroid kanserinden farklı olarak tümör boyutundan bağımsız olarak tiroid bezinin tamamı (total tiroidektomi) çıkarılır. Ayrıca ameliyat sonrasında kanserin boyutundan bağımsız olarak bütün hastalarda radyoaktif iyot tedavisi uygulanır. Hastalık genellikle iyi seyirlidir.
Medüller Tip Tiroid Kanseri
Medüller tip tiroid kanseri, genetik aktarım ile erken yaşlarda görülebileceği gibi sonradan da oluşabilmektedir.
Medüller tiroid kanseri tedavisinde folliküler tiroid kanserinden farklı olarak tiroid bezinin tamamı (total tiroidektomi) ve kanserin olduğu taraftaki boyun lenf bezleri çıkarılır. Ayrıca papiller ve folliküler tiroid kanserinden farklı olarak bu kanser türünde radyoaktif iyot kanserli hücreler tarafından tutulmadığı için radyoaktif iyot tedavisi kullanılmaz. Bu kanser hücrelerinin farklı bir özelliği kalsitonin üretmektir. Bu sebeple operasyon sonrası hasta takibinde kalsitonin kullanılabilir. Hastaların yarısından çoğunda hastalık iyi seyirlidir.
Tiroid Kanseri Neden Olur?
Genellikle kadınlarda ve diğer kanser çeşitlerine göre daha nadir görülen tiroid kanserinin çeşitli nedenleri vardır. Bunlar:
- Genetik faktörler
- Özellikle gelişim çağında yüksek dozda radyasyona maruz kalmak
- Vücudun ihtiyaç duyduğu iyot miktarının karşılanmaması
- Tiroid bezi ile ilgili bir hastalık geçirmiş olmak
- Down sendromlu veya turner sendromlu olmak
- Diyabet (şeker) hastası olmak
- Beyaz veya Asya ırkından olmak (istatistiklere göre bu ırkların tiroid kanseri olma ihtimalı daha yüksektir)
- Kadınlarda doğum yapmış veya menopoz dönemine girmiş olmak
- Daha önce tespit edilen nodülün kontrolünün ihmal edilmesi
Tiroid Kanseri Belirtileri
Tiroid kanserinin erken teşhisi için spesifik bir semptom yoktur. Ancak bazı belirtiler tiroid kanserinin habercisi olabilir. Başlıca tiroid kanseri belirtileri:
- -Boynun tiroid bezine yakın bölgelerinde şişlik, nefes almada zorluk yaşamak, yutma güçlüğü, ses kısılması veya çatallanması, boyun ve kulak bölgelerinde ağrı, kan değerlerinde düşüş, normalin üstünde bir kilo artışı, gergin ruh hali, sürekli yorgunluk hissi, cinsel isteksizlik hali şeklinde sıralanır.
Tiroid Kanseri Ameliyatı
Tiroid kanseri tedavisinde en etkili ve yaygın yöntem tiroid kanseri ameliyatıdır. Boyun bölgesinden tiroid bezinin olduğu alana girilerek ameliyat gerçekleştirilmektedir. Tiroid bezindeki nodüllere bu sırada işlem uygulanır. Tiroid kanserinin tipine göre ameliyat sırasında farklı işlem uygulanmaktadır.
Tiroid Kanseri Ameliyatı Sonrası
Tiroid kanseri ameliyatı sonrasında kanama ve ses kısıklığı görülebilir. Ameliyat sırasında yapılan işlemlerden dolayı kesilen bölgede ağrı, anestezinin etkisiyle yorgunluk hissedilebilir. Ameliyat sonrasında tiroid kanserinin tipine göre radyoaktif iyot tedavisine devam edilir. Medüller tip tiroid kanseri için radyoaktif iyot tedavisi uygulanmaz.
Tiroid bezi kanseri tehlikeli midir?
Tiroid bezi kanseri erken tanı ve gelişmiş tedavi yöntemleri ile hayati risk ihtimali çok aza indirilmiştir.
Tiroid kanseri tamamen iyileşir mi?
Tiroid kanseri, hastanın gerekli tedaviyi görmesiyle büyük bir oranda tamamen iyileşmektedir.
Tiroid kanseri nasıl başlar?
Tiroid kanseri ilk başlarda belirti vermeyebilir. Guatr nedeniyle düzenli takip edilen veya başka bir nedenle yapılan tetkiklerde tiroid kanseri saptanabilir.
Tiroid kanseri ameliyatı riskli mi?
Her ameliyat gibi tiroid kanseri ameliyatının da riskleri bulunabilir. Tiroid kanseri ameliyatı deneyimli cerrahlar tarafından yapıldığında, komplikasyon riski aza indirilir.
Tiroid kanseri kaç evredir?
Tiroid bezi kanseri 4 evreden oluşur. Başlangıçtan ileri seviyelere doğru giden bir süreçtir ve yayılma gösterebilir.
